در دنیای در حال تغییر کنونی آموزش و پزوهش در سازمانها و نهاد ها به دلایل فراوان به عنوان ضرورتی انکار ناپذیر پذیرفته شده است. تغییرات سریع و عمیق علمی سبب شده است که هر از چند گاهی نظریات، تکنیک ها و روشهای جدیدی وارد عرصه زندگی شود بنابراین برای ادامه حیات به ناچار باید آنان را آموخت و بعضی از روش ها و سیستم های قدیمی را که کارآیی ندارند، کنار نهاد.
در این راستا امام صادق (ع) می فرمایند:
هر کس برای خدا دانش بیاموزد به آن عمل کند و به دیگران آموزش دهد، در ملکوت آسمان ها به بزرگی یاد شود و گویند برای خدا آموخت و برای خدا عمل گرد و برای خدا آموزش داد.
و همینطور امام علی (ع) می فرمایند:
کاش می دانستم کسی که از علم بی نصیب ماده چه چیزی به دست آورده است و آن کس که از علم بهره مند شده چه چیزی به دست نیاورده است.
در جهت آشنایی کارکنان با امور مربوط به آموزش و پی گیری آن بایستی به نکات مهم زیر توجه نمود:
در دنیای در حال تغییر کنونی آموزش و پزوهش در سازمانها و نهاد ها به دلایل فراوان به عنوان ضرورتی انکار ناپذیر پذیرفته شده است. تغییرات سریع و عمیق علمی سبب شده است که هر از چند گاهی نظریات، تکنیک ها و روشهای جدیدی وارد عرصه زندگی شود بنابراین برای ادامه حیات به ناچار باید آنان را آموخت و بعضی از روش ها و سیستم های قدیمی را که کارآیی ندارند، کنار نهاد.
هر چه دانش و مهارت های کارکنان با نیازهای جامعه، پیشرفت های علمی و تغییرات فن آوری هماهنگی و انطباق بیشتری داشته باشد، در جه اطمینان از موفقیت فرد و سازمان بالاتر می رود. اساس بهسازی سازمانی که به نام های دیگری چون توسعه و بالندگی سازمانی هم خوانده شده، بهسازی نیروی انسانی است که به صورت آموزشهای ضمن خدمت در سازمان ها انجام می گردد.
هدف نظام آموزش به سازی سازمان به عنوان یکی از کارکردهای مهم مدیریت منابع انسانی، فراهم آوردن زمینه ای است که بر مبنای آن توانایی های بالقوه افراد به فعل در آمده و استعدادهای آنان شکوفا گردد.
این هدف از طریق تولید فرصت های آموزشی جهت کارکنان تحقق می یابد. آموزش کارکنان فرآیندی است که انطباق و سازگاری کارکنان را با محیط متحول سازمانی و در نهایت انطباق بهتر سازمان را با محیط بیرونی فراهم می آورد.
در نتیجه کارکنان آموزش دیده نسبت به کارکنانی که از این شاخصه بهره مند نیستند به تغییرات سازمانی و هم چنین تغییرات جامعه آگاهانه تر واکنش نشان مید هند از ان جا که حیات و ادامه زندگی سازمان تا حدود زیادی به دانش و مهارت کارکنان آن بستگی دارد، افراد ماهرتر و آموزش دیده تر نقش موثرتری در کارآمدی و بهره وری سازمانی خواهند داشت. از سوی دیگر آموزش با افزایش میزان اطلاعات، دانش، مهارت ها و قابلیت های کارکنان، آنان را برای ایفای وظایف و قبول مسئولیتهای جدیدتر، آماده تر و مجهزتر می کند. به طور کلی در سازمانی که به رشد کیفی و کمی دانش و مهارت کارکنان خود می اندیشند و پیوسته فعالیت های آموزشی در آن در جریان است افراد به طور مستمر توانایی های خویش را افزایش می دهند و چگونه آموختن و به کار بستن را می آموزند.
مفهوم آموزش ضمن خدمت یا آموزش کارکنان عبارت است از کلیه کوشش ها و فعالیتهایی که در جهت ارتقاء سطح دانش و آگاهی، مهارت های فنی و حرفه ای و هم چنین تولید رفتار مطلوب در کارکنان سازمان به عمل می آید تا آنها را به نحو احسن آماده انجام وظایف و مسئولیت های خود کند.
فواید آموزش ضمن خدمت را می توان فهرست وار به شرح زیر عرضه نمود:
1. تسهیل در تحقق اهداف سازمانی
2. بهبود کمی و کیفی محصولات یا خدمات عرضه شده توسط سازمان
3. تقویت روحیه پرسنل و تولید ثبات در سازمان
4. تقویت حس وفاداری و همبستگی کارکنان نسبت به سازمان
5. جلوگیری از تداخل مسئولیت ها و وظایف و کاهش دوباره کاری ها در سازمان
6. شکوفا کردن استعدادهای نهفته کارکنان
7. تولید زمینه رشد و موفقیت در امور شغلی
و هم چنین در جهت آموزش کارکنان خود آنها هم بایستی دارای اطلاعاتی به شرح زیر باشند:
1. آشنایی با حقوق و تکالیف کارکنان و مقررات انضباطی ( فصول دوازده و پانزده قانون مدیریت خدمات کشوری )
- تکالیف و مسئولیت های اداری کارکنان
- آشنایی با انواع مرخصی ها و شرایط استفاده از آنها
- راههای پیگیری از فساد اداری
- قانون رسیدگی به تخلفات اداری
- دیگر قوانین مرتبط
2. آشنایی با نظام تامین اجتماعی و بازنشستگی کارکنان ( فصل سیزدهم قانون مدیریت خدمات کشوری )
- نظام تامین اجتماعی کارمندان دولت
- نظام بازنشستگی و از کار افتادگی
- حقوق و مزایای بازنشستگان قبل و بعد از اجرای قانون
- نحوه به کار گیری بازنشستگان و باز خریدان
3. آشنایی با نظام آموزش کارکنان
- اهداف، اصول و ویزگی های نظام آموزش کارکنان دولت
- ساختار نظام آموزش
- دوره های آموزش پیش بینی شده در نظام آموزش
- گواهی نامه های آموزشی و ساز وکار صدور آنها
- شناسنامه آموزشی کارکنان و دستورالعمل آن
- بخشنامه های و مصوبات جاری مرتبط با نظام آموزش کارکنان دولت
4. قوانین و مقررات تشکیلات و روشها:
- آشنایی با فصل چهارم قانون مدیریت خدمات کشوری
5. ارتباطات سازمانی:
- تعریف ارتباطات، فرآیند ارتباطات
- نظریه های ارتباطات، انواع ارتباطات
- روشها، الگوها و تجهیزات تسهیل کننده در فرآیند ارتباطات
- راهکارهای برقراری ارتباط با مردم
- عوامل موثر در برقراری ارتباط
- مهارت های برقراری ارتباط موثر در سازمان
- نقش کارکنان دولت در برقراری ارتباط با ارباب رجوع