دوره‌ی نگاه از بالا به پایین و فعالیت‌های رباتی کارمندان در شرکت‌ها گذشته است. نیروی انسانی در دهه‌های اخیر به‌عنوان یکی از منابع ارزشمند سازمان شناخته می‌گردند. با توانمندسازی منابع انسانی می‌توان مزیتی دائمی برای سازمان ایجاد نمود. وقتی کارمندان احساس توانمندی کنند، اعتمادبه‌نفس و انگیزه بیش‌تری دارند تا انرژی و توان خود را برای موفقیت سازمان خرج کنند. در این مطلب، ۱۰ قانون طلایی جهت توانمندسازی منابع انسانی توضیح داده شده است که می‌تواند دیدگاه هر مدیری را توسعه دهد.
دنبال توصیه‌ای طلایی از مدیری واقعی هستید؟ ما این توصیه را برای شما فراهم کرده‌ایم: هدف شما باید خلق محیط کاری باشد که کارمندان در آن توانمند، کارآمد، علاقه‌مند به مشارکت و شاد باشند. جلوی آنها را با محدودکردن ابزار و اطلاعات نگیرید. به آنها اعتماد کنید و بگذارید کارشان را انجام دهند. از جلوی راه‌شان کنار بروید و ببینید چه غوغایی به‌پا خواهند کرد.
در این مقاله، به توضیح ۱۰ قانون پرداخته‌ایم که توانمندسازی منابع انسانی، موفقیت و همکاری را ممکن می‌کند. این ۱۰ نکته را می‌توانید هم برای کسانی که زیرنظر شما کار می‌کنند و هم کسانی که هم‌سطح شما همکارتان هستند، به‌کار ببرید.
۱. نشان دهید که برای کارمندان‌تان ارزش قائلید
احترامی که برای دیگران قائل هستید، در تمام رفتارها و کلام‌تان نمود پیدا می‌کند. حالت چهره‌تان، زبان بدن‌تان و کلماتی که استفاده می‌کنید، کاملا نشان می‌دهد که چه طرز فکری درباره‌ی منابع انسانی دارید.
در توانمندسازی منابع انسانی هدف شما باید این باشد که قدردانی خود را از ارزش منحصربه‌فرد هرکدام از کارمندان‌تان، ابراز کنید. فرقی ندارد عملکرد فعلی آنها در چه حدی باشد، ارزشی که شما برای هریک از کارمندان در مقام یک انسان قائل هستید، هیچ‌وقت نباید پائین‌تر از سطح اخلاق باشد.
۲. چشم‌انداز مدیریتی را با کارمندان‌تان به‌اشتراک بگذارید
به نیروهای انسانی کمک کنید تا احساس کنند بخشی از یک تصویر بزرگ‌تر هستند. مطمئن شوید همه‌ی نیروها از مأموریت، چشم‌انداز و برنامه‌های راهبردی شرکت آگاهند. اگر می‌خواهید در زمینه‌ی توانمندسازی منابع انسانی یک قدم فراتر بروید، آنها را در جریان برنامه‌های عملیاتی نیز بگذارید و نظرشان را درباره‌ی کلیت برنامه بپرسید. در این صورت، آنها خود را صاحب برنامه خواهند دانست و با تعهد و شایستگی‌شان شما را تحت تأثیر قرار خواهند داد.
۳. اهداف و نقشه‌ی راه را با کارمندان‌تان به‌اشتراک بگذارید
هر زمان که امکانش هست، کارمندان را در فرایند هدف‌گذاری و تعیین نقشه‌ی راه برای رسیدن به اهداف درگیر کنید. آنها می‌توانند ارزش، دانش، ایده، دیدگاه و تجاربی را وارد فرایند هدف‌گذاری کنند که شما و اعضای ارشد شرکت قادر به افزودن آنها نیستید. این یکی از منافع توانمندسازی منابع انسانی است. حداقل، آنها را درگیر هدف‌گذاری در سطح عملیاتی و خرد کنید و اهداف بزرگ‌تر را هم با همه به‌اشتراک بگذارید.
با کمک کارمندان‌تان، اهدافی قابل‌اندازه‌گیری و قابل لمس انتخاب کنید و برای کارمندانی که مسئول رسیدن به این اهداف هستند، تصویری روشن از بازده مورد انتظارتان ترسیم نمایید. زمانی‌که تصویر بازده و ماحصل مورد نظرتان همراه با تعاریفش را با آنها به‌اشتراک بگذارید، درواقع با کارمندان به توافق رسیده‌اید که بازده‌ی موفق و خروجی پذیرفتنی به چه چیزهایی اطلاق خواهد شد. با این قانون توانمندسازی منابع انسانی، کارمندان آن‌قدر در خود قدرت و اعتمادبه‌نفس احساس خواهند کرد که بتوانند بدون نظارت مستقیم، قادر به طبقه‌بندی مجموعه فعالیت‌های لازم برای رسیدن به اهداف باشند.
۴. به کارمندان‌تان اعتماد کنید
توانمندسازی منابع انسانی یعنی اینکه به کارکنان اعتماد کنید که نیت‌شان خیر است و برای انجام کار درست و تصمیم‌گیری درست نهایت تلاش‌شان را می‌کنند. این باور را در خود بپرورانید که ممکن است کارمندان دقیقا از همان مسیر ذهنی شما حرکت نکنند، اما حتی در این شرایط هم کار پیش خواهد رفت. وقتی کارمندان انتظارات مدیریت را به‌طور شفاف دریافت و درک کنند، آرامش می‌گیرند و به شما اعتماد خواهند کرد. از آن پس، روی موفقیت و کسب رضایت شما تلاش خواهند کرد و انرژی‌شان صرف اضطراب، نگرانی و سردرگمی نخواهد شد.
۵. اطلاعات کافی در اختیار کارکنان بگذارید
مطمئن شوید اطلاعات مورد نیاز کارمندان را برای انجام کار یا تصمیم‌گیری درست، در اختیارشان قرار داده‌اید.
۶. اختیاردهی را یاد بگیرید
فقط کارهای سخت و تکراری را به نیروهایتان محول نکنید. برای توانمندسازی منابع انسانی باید جسارت به‌خرج دهید و کارهای جالب را هم به آنها بدهید. ملاقات‌های مهم را به‌عهده‌ی کارمندان‌تان بگذارید، آنها را عضو کمیته‌ای کنید که تصمیمات توسعه‌ی محصول در آن گرفته می‌شود و پروژه‌های مهم مورد توجه کارمندان و مشتریان را به یکی از نیروها محول کنید. در شرایط مسئولیت است که کارمندان رشد می‌کنند و مهارت‌های جدیدی را در خود توسعه می‌دهند. وظایف شما هم کمتر می‌شود؛ پس می‌توانید روی تصمیمات راهبردی و کارآمدتر تمرکز کنید. ایمان داشته باشید که کارمند مذکور خواهد درخشید و نتیجه‌ی اعتمادتان را خواهید گرفت.
۷. به‌طور مکرر بازخورد اعمال کارمندان‌تان را اطلاع بدهید
به‌طور مکرر به کارمندان‌تان بازخورد بدهید تا بدانند که در کار خود چطور پیش می‌روند. در توانمندسازی منابع انسانی گاهی هدف از بازخورد ارائه‌ی پاداش کلامی یا مالی است و همیشه به جهت‌دهی کارمندان پرداخته نمی‌شود. کارمندان لیاقت دریافت بازخوردهای سازنده‌ی شما را دارند و مطمئنا از آنها در جهت توسعه‌ی مهارت‌های خود استفاده می‌کنند.
۸. مشکلات را حل کنید، به دنبال مقصر نباشید
وقتی مشکلی رخ می‌دهد، به‌جای اینکه مشکل را به افراد ربط بدهید، از کارمندان بپرسید در فرایند اجرای کار چه مشکلی وجود داشته که سبب شکست آنها شده است؟ می‌دانید بدترین پاسخ به یک مشکل چیست؟ اینکه دنبال یافتن مقصر و تنبیه او باشید!
۹. گوش بدهید تا یاد بگیرید و با پرسش‌هایتان کارمندان را راهنمایی کنید
برای توانمندسازی منابع انسانی محیطی را فراهم کنید که به‌راحتی بتوانند با شما ارتباط برقرار کنند. به آنها به‌خوبی گوش کنید و ازشان سؤالاتی بپرسید. سؤال بپرسید تا در میان گفت‌وگوی شکل‌گرفته درباره‌ی آن سؤال، خودشان به جواب درست برسند. اینکه به افرادی بالغ بگویید چه‌کار کنند و چه‌کار نکنند، کارآمد نیست. عموما اگر به افراد بالغ فرصت داده شود، می‌توانند با جوابی که خودشان به سؤالات طرح‌شده می‌دهند، راه‌شان را پیدا کنند.
اگر یکی از کارمندان با طرح مشکلی به سراغ‌تان آمد، از او بپرسید «به نظر خودت برای رفع این مشکل باید چه‌کار کنی؟» یا «خودت برای حل این مشکل چه پیشنهادی داری؟» آنها به‌چالش کشیده می شوند و در این مسیر رشد خواهند کرد. درنهایت، به درجه‌ای از اعتماد خواهید رسید که می‌توانید با خیال راحت به کارمندان بگویید برای رفع مشکلات مشابه خودشان اقدام کنند و سراغ شما نیایند.
۱۰. از کارمندان قدردانی کنید
تا زمانی‌که کارمندان احساس دیده‌نشدن، دست‌کم گرفته‌شدن، مورد کم‌لطفی واقع شدن، مورد بی‌توجهی قرار گرفتن، ستایش نشدن و تشویق نشدن داشته باشند، نباید توقع نتیجه از روش توانمندسازی منابع انسانی داشته باشید. نیازهای اساسی کارمندان باید پاسخ داده شوند تا آنها هم نهایت انرژی و تلاش داوطلبانه‌ی خود را در کار، سرمایه‌گذاری کنند. برای موفقیت توانمندسازی منابع انسانی، به‌رسمیت شناختن نیروها، نقش کلیدی دارد.