برد گیم ها، زمانی که بازیهای رایانهای و گوشیهای هوشمند در اختیار همه قرار نداشتند، تنها وسایل سرگرمی بچهها بودند. هنوز هم با وجود دنیای بزرگ و بیانتهای بازیهای رایانهای، برد گیم ها یا بازیهای تختهای یا بازیهای رومیزی، طرفداران خاص خود را دارند. در ادامه شما را با بهترین برد گیم های دنیا آشنا خواهیم کرد.
شطرنج یکی از قدیمیترین بازیهای دنیاست و بازی چکرز حتی از آن هم قدیمیتر است. شطرنج و چکرز دو نمونه از بازیهای رومیزی یا بازیهای تختهای یا برد گیم هستند. در دنیا، برد گیم های زیادی وجود دارد که مردم برای تفریح و سرگرمی از آنها استفاده میکنند. بعضی از آنها قدمتی طولانی دارند و بهنوعی نوستالژی برای مردم تبدیل شدهاند.
لذت بازیهای تختهای، یا برد گیم ها انکارناپذیر است. بعضی از آنها حتی علاوه بر سرگرمی، جنبهٔ آموزشی دارند. مثلا استدلال استراتژیک یا مذاکرات اجتماعی، نمونهای از مهارتهایی است که در بعضی از بازیهای تختهای پرورش پیدا میکند. بعضی از این برد گیم ها ادعا میکنند که میتوانند مهارتهای مهمی را برای بچهها و بزرگسالان شبیهسازی کنند و آموزش دهند.
هرکدام از بازیهایی که در ادامه معرفی میکنیم، تاریخچهای منحصربهفرد دارد و قوانین آنها بسیار متنوع است؛ از قوانین ساده گرفته تا پیچیده.
روش انتخاب بازیها
برای انتخاب سی برد گیم محبوب دنیا از منابع مختلفی استفاده شده است؛ ازجمله جستوجو در سایت آمازون، نقد و نظرهای این سایت، بررسی فروش بازیها و… .
به هر بازی ۴ نمرهٔ مختلف تعلق میگیرد. یکی برای نوستالژی که نشانی از جایگاه بازیها در جامعه و فرهنگ است که بعضی از آنها چند دهه ادامه دارد. همچنین میزان حضور این بازیها در فیلمها، بازیهای ویدئویی، تلویزیون، تبلیغات و… .
نمرهٔ دوم نمره به بازی است. مثلا ویژگیهای بصری، سن مناسب بازی و … که این اطلاعات با بررسی نظرات سایت آمازون جمعآوری شده است.
نمرهٔ سوم به ویژگیهای آموزشی بازی تعلق دارد؛ مثلا توانایی آموزش مهارتهای لازم برای هر سن، از حافظه گرفته تا تفکر استراتژیک و… . اطلاعات لازم برای این بخش، از وبسایتهایی مثل ویکیپدیا و BoardGameGeek.com جمعآوری شده است.
نمرهٔ بعدی به محبوبیت بازی در گروههای اجتماعی مختلف تعلق میگیرد. مثلا بعضی از بازیها، جوامع آنلاین در فرومهای مختلف دارند یا جوایز مختلفی دریافت کردهاند که اطلاعات آنها از سایت ویکیپدیا و BoardGameGeek.com به دست آمده است.
۱. اسکربل
امتیاز کلی: ۹۵٪
نوستالژی: ۱۰۰٪
جذابیت بازی: ۹۰٪
محبوبیت: ۹۰٪
آموزش: ۱۰۰٪
در این برد گیم ساده و کلاسیک، از کاشیهایی که روی آنها حروفی حک شده و فرمت جدولهای متقاطع استفاده شده است. کاشیهای کوچکی که حروف روی آنها نوشته شدهاند، باید مثل حرفهای یک جدول کلمات متقاطع کلمههای معنیدار درست کنند. حرفها میتوانند هم بهشکل افقی و هم بهشکل عمودی واژه بسازند. کلمههای مقبول باید در یک فرهنگ لغت استاندارد وجود داشته باشند. گاهی بهجای فرهنگ لغتهای عادی از فهرستهای واژگان مخصوص این بازی هم استفاده میشود.
هر کدام از حروف، امتیازی روی آنها نوشته شده است. حروف رایجتر، امتیاز کمتری دارند و حروفی که بهندرت استفاده میشوند، امتیاز بیشتری دارند. این سیستم امتیازدهی، نهتنها فرد را به استفاده از کلمات بلندتر ترغیب میکند، بلکه برای کلمههای کوتاه با ترکیب حروف کماستفاده، امتیاز بیشتری در نظر میگیرد.
این بازی در سراسر دنیا محبوب است و به ۲۹ زبان مختلف ترجمه و تولید شده است. در مجموع ۱۵۰ میلیون نسخه از آن فروخته شده است. تورنمنتهای رقابتی اسکربل برگزار میشود و رکوردهای بازی ثبت میشوند. این بازی در فرهنگ عامه نیز جایگاه خاصی دارد و در سایزها و ابعاد مختلف تولید شده است. امروزه شکل آنلاین این بازی نیز راهاندازی شده و فرصتی برای مردم سراسر دنیاست تا باهم رقابت کنند. البته نکاتی برای موفقیت بیشتر در این بازی وجود دارد.
این بازی مهارتهای مختلفی را پرورش میدهد؛ ازجمله توسعهٔ دامنهٔ لغات، تلفظ صحیح، قدرت تصور ترکیب حروف و مهارتهای ریاضی برای شمارش امتیازها و… .
۲. مونوپولی (Monopoly)
امتیاز کلی: ۹۱/۲۵ ٪
نوستالژی: ۱۰۰٪
جذابیت بازی: ۹۰٪
محبوبیت: ۱۰۰٪
آموزش: ۸۰٪
قدمت این بازی به سال ۱۹۰۳ برمیگردد. این بازی کلاسیک چندبازیکنه، دارای یک صفحه، دو دسته کارت و پول نقد مخصوص بازی است. این بازی با انداختن تاس انجام میشود و تا ساعتها طول میکشد. این بازی احتمالا یکی از نمادینترین بازیهای تختهای آمریکایی است. موضوع بازی منوپولی تلاش بازیکنها برای در دست گرفتن انحصاری خانههای خاص در زمین بازی است.
با این بازی مهارتهای مختلفی را میتوان پرورش داد؛ مثلا سرمایهگذاری فردی، مدیریت ریسک یا مذاکرات بینفردی. البته در این بازی کمی شانس هم دخیل است؛ بخصوص وقتی کارتهای بازی وارد عمل میشوند.
اگر به برد گیمها علاقهمندید، این بازی یکی از آن بازیهایی است که حتما باید تجربه کنید. مونوپولی نسخههای مختلفی دارد و حتی چندین ویدئوگیم هم از آن تهیه شده است.
۳. کاتان (Catan)
امتیاز کلی: ۹۱/۲۵ ٪
نوستالژی: ۸۰٪
جذابیت بازی: ۸۵٪
محبوبیت: ۱۰۰٪
آموزش: ۱۰۰٪
این بازی، بازیکنان را برای توسعه، مدیریت و بهدست آوردن امتیازات پیروزی در جزیرهٔ کاتان، به فکر وا میدارد. رقابت بر سر منابع، از سر گذراندن حوادث و حفظ منابع، نمونهای از مسائلی است که بازیکنان در جریان بازی با آن روبهرو میشوند. صفحهٔ بازی در کاشیهای ششضلعی تشکیل میشود که برای هر بار بازی کردن، بازآرایی میشوند. به همین دلیل است که بازی، هر بار فضای جدیدی دارد.
منابعی مثل چوب، پشم، آجر و غلات بهعنوان سرمایهٔ بازیکنان برای اقامت در سرزمینهایشان استفاده میشود. یورش برای به دست آوردن منابع و ساختوساز استراتژیک، فرصتها و امتیازات بازیکنان را افزایش میدهد. برندهٔ بازی کسی است که برنده ۱۰ امتیاز میشود. این امتیازها به دستیابی به شهرها و مناطق مسکونی و سایر دستاوردهای بازی تعلق میگیرد.
این بازی بهخاطر ویژگیهای جذابی که در آموزش مهارتهای مختلف دارد، بسیار محبوب است. بازی کاتان از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵، جوایز مختلفی برده است. ویدئوگیمهای زیادی بر اساس این بازی بهطور مستقیم یا غیرمستقیم، منتشر شدهاند و حتی یک فیلم، حول محور این بازی در سال ۲۰۰۴ تولید و پخش شد.
واشینگتن پست، این بازی را بازی دوران ما نامید. کاتان بازیای تحلیلی است و مهارتهایی مثل تفکر برنامهریزی استراتژیک و توانایی داستانسازی را رشد میدهد.
۴. Qwirkle
امتیاز کلی: ۹۰٪
نوستالژی: ۸۰٪
جذابیت بازی: ۱۰۰٪
محبوبیت: ۸۰٪
آموزش: ۱۰۰٪
این بازی در سال ۲۰۰۶ ساخته شد و جوایز متعددی گرفت. این بازی، رویکرد جدیدی در بازیهای کاشیگذاری است. Qwirkle شامل ۱۰۸ قطعه است که روی آنها ترکیبی از شش شکل مختلف با شش رنگ متفاوت دیده میشود. بازیکنان باید با قرار دادن کاشیهای همشکل و همرنگ در کنار هم یک Qwirkle بسازند.
بازیکنان میتوانند شش مهره را انتخاب کنند و در یک ردیف در کنار هم بچینند. یاد گرفتن قوانین بازی راحت است، ولی ماهر شدن در این بازی، تمرین زیادی لازم دارد. برای افرادی که به منطق علاقهمندند و ذهن استراتژیک دارند، این بازی، بازی جدید و جذابی است و تا به حال جوایز مختلفی را بهخاطر ویژگیهای آموزشی مختلفی که دارد، از آن خود کرده است.
این بازی ترکیبی از تتریس، پازل، استراتژی مشارکتی و دستکاری هندسی است. بازیای که ذهن را کاملا درگیر میکند و درعینحال مهارتهایی مثل قدرت تخیل و استراتژی را نیز افزایش میدهد. این بازی برای همهٔ گروههای سنی از ۵ تا ۹۵ سال مناسب است.
۵. ریسک (Risk)
امتیاز کلی: ۸۷/۵٪
نوستالژی: ۹۰٪
جذابیت بازی: ۷۰٪
محبوبیت: ۱۰۰٪
آموزش: ۹۰٪
در این بازی، به دست آوردن و دفاع از قلمرو، هدف اصلی بازی است؛ بازیای که برای همهی سنین مناسب و جذاب است. این بازی یکی از مشهورترین بازیهای تختهای در کل دنیا است و طرفداران بسیار زیادی دارد. این بازی قابلیتهای متنوعی مثل حالتهای مختلفی برای بازیهای طولانیمدت، کوتاهمدت و بازی با تاس و… دارد. آخرین بازماندهٔ این بازی از نبردهای مختلف آن، برندهٔ نهایی بازی است. برای برنده شدن در این بازی استراتژیک، همزمان به دو فاکتور نیاز دارید: منطق و شانس.
در این بازی، مجموعهای از ابزارها و قوانین ساده، زمینهای را برای ارزیابی و توسعهی مهارتهای مختلف مثل استدلال انتقادی، ریسک و قضاوت استراتژیک فراهم کرده است. این بازی علاوهبراین، جغرافیای پایه را میآموزد و گوشهای از تاریخ دنیا را به تصویر میکشد. انواع مختلفی از این بازی با تمهای مختلف تولید شده است.
۶. متحدین و متفقین (Axis and Allies)
امتیاز کلی: ۸۶/۲۵٪
نوستالژی: ۸۰٪
جذابیت بازی: ۸۵٪
محبوبیت: ۸۰٪
آموزش: ۱۰۰٪
این بازی بر اساس جنگ جهانی دوم طراحی شده و تاکتیکهای جنگی را به کار میگیرد. برخلاف سایر بازیها که از یک لوح خالی آغاز میشوند، این بازی در میان یک جنگ تمامعیار آغاز میشود. بازیکنان باید در مورد حملهها، ورود استراتژیک به قلمروهای مختلف، آزادسازی و اشغال شهرهای مختلف تصمیم بگیرند.
این بازی یک صفحهٔ پیچیده، چند کارت، تاس، سکه و مهرههایی بهشکل سرباز دارد. در این بازی میتوانید با خلاقیت و استراتژی خود، در هر بازی، تاریخ را بازنویسی کنید. متحدین و متفقین، یک بازی ۲ تا ۵ نفره است و توانسته جوایز مختلفی بگیرد. هر آنچه که در یک جنگ واقعی خواهید دید، در این بازی اجراشدنی است؛ بمباران، دفاع ضدموشکی و… .
بازیهای کامپیوتری و ویدئوگیمهای مختلفی بر اساس این بازی ساخته و منتشر شدهاند. این بازی با وجود اختیاراتی که به بازیکنان میدهد و جذابیتهای خاصی که دارد، جزو محبوبترین برد گیم های دنیا است.
۷. سرنخ (Cluedo)
امتیاز کلی: ۸۵٪
نوستالژی: ۹۰٪
جذابیت بازی: ۸۰٪
محبوبیت: ۹۰٪
آموزش: ۸۰٪
این بازی از سال ۱۹۵۰ رواج دارد و حس ماجراجویی و کارآگاهی درون هر فردی را بیدار میکند. بازیکنان این بازی، برای اینکه بفهمند که هر جرم، کجا، چطور و توسط چه کسی انجام شده، اطلاعات مختلف را جمعآوری میکنند. فضای بازی در یک عمارت میگذرد و بازیکنان در اطراف اتاقها، راهروها و فضاهای مخفی آن میگردند تا مظنون را پیدا و آلت جرم را کشف کنند. بازیکنان برای حرکت در مسیرهای مختلف، تاس میریزند.
این بازی نسخههای مختلفی دارد و بازیهای ویدئویی مختلفی بر اساس آن ساخته شده است. حتی محصولات رسانهای مختلفی نیز به آن اختصاص پیدا کرده است. استدلال قیاسی، مهارتهای تحقیق بر اساس حقیقت و تفکر انتقادی و استراتژیک از جمله مهارتهایی است که در جریان این بازی رشد میکند.
۸. کشتی جنگی (Battleship)
امتیاز کلی: ۸۲/۵٪
نوستالژی: ۸۰٪
جذابیت بازی: ۸۰٪
محبوبیت: ۸۰٪
آموزش: ۹۰٪
این بازی در زمان جنگ جهانی اول بهعنوان یک بازی ساده با کاغذ و مداد طراحی شد. این بازی حول دو محور حدس و استراتژی میچرخد. روش بازی به این شکل است که ابتدا هر بازیکن بهطور پنهانی از دیگری در جدول خودی یک کشتی بهاندازه چهار مربع، دو کشتی به اندازه سه مربع، سه کشتی به اندازه دو مربع و چهار کشتی به اندازه یک مربع میچیند. کشتیها نباید به هم بچسبند و باید حداقل یک خانه با یکدیگر فاصله داشته باشند.
با شروع بازی هر بازیکن به طور نوبتی با گفتن مختصات به منطقهٔ بازیکن مقابل شلیک میکند و بازیکن مقابل اصابت شلیک یا عدم اصابت و غرق شدن یا غرق نشدن کشتی را اعلام میکند. برای هر بار اصابت یک نوبت شلیک دیگر جایزه داده میشود.
فردی که زودتر تمام کشتیهای حریف را غرق کند برنده است.
این بازی در سال ۱۹۷۹ بهعنوان بازی کامپیوتری طراحی شد و بخشی از توسعهٔ بازیهای ویدئویی بود. در سال ۲۰۱۲، یک فیلم علمی-تخیلی بر اساس همین بازی ساخته شد. این بازی، نیازمند جهتیابی دقیق، توجه و بهخاطر سپردن جزئیات و تفکر استنتاجی است که به بازیکنان کمک میکند تا بر اساس اطلاعات قبلی بتوانند حدس بهتری بزنند.
۹. جنگا (Jenga)
امتیاز کلی: ۸۰٪
نوستالژی: ۶۰٪
جذابیت بازی: ۱۰۰٪
محبوبیت: ۱۰۰٪
آموزش: ۶۰٪
یک حرکت اشتباه در این بازی کافی است تا برج جنگا فرو بریزد. راهاندازی اولیهٔ سریع این بازی و قوانین آسان، باعث شده که مورد توجه کودکان و بزرگسالان قرار بگیرد. برای انجام این بازی، به سطح صاف و محکمی نیاز است.
دو نفر یا بیشتر، میتوانند این بازی را انجام بدهند. هر چقدر که بازی پیش میرود، جابهجا کردن بلاکهای چوبی، حساستر و سختتر میشود و سازهٔ ایجادشده متزلزلتر میشود.
روش بازی به این صورت است که هر بازیکن به نوبت باید یک بلوک چوبی را از هر جایی غیر از دو ردیف اول (بالای برج) بردارد. هر بازیکنی که برج را خراب کند، باخته است!
برای بیشتر شدن هیجان بازی، در ضخامت بعضی بلوکها، تغییرات جزئی داده شده است. این تغییرات کوچک، گاهی باعث شل شدن یک بلوک در ردیفش میشود.
هماهنگی چشم و دست یکی از مهمترین مهارتهایی است که در این بازی تمرین میشود. سادگی بازی، هیجان لحظات آخر و صدای فروریختن برج که پایان بازی را اعلام می کند، دستبهدست هم میدهند تا از انجام این بازی جذاب لذت ببرید.
این بازی با وجود اینکه یک بازی سادهی آنالوگ است، نسخههای ویدئوگیم و اپلیکیشن iOS نیز برای آن طراحی شده است.
۱۰. پیگیری بیاهمیت (Trivial Pursuit)
امتیاز کلی: ۷۸/۷۵٪
نوستالژی: ۸۰٪
جذابیت بازی: ۷۵٪
محبوبیت: ۸۰٪
آموزش: ۸۰٪
این بازی هم بهشکل انفرادی و هم گروهی انجام میشود و دارای شش دستهبندی چالشبرانگیز مختلف با موضوعات جغرافی، ورزش، سرگرمی و… است. صفحهی بازی بهشکل یک چرخ طراحی شده است که پرههای آن در وسط صفحه به هم میرسند. بازی با ریختن تاس ادامه پیدا میکند. چندین کارت حاوی پرسشهای مختلف دارد.
این بازی در کافهها رایج است و در نسخههای متفاوتش سؤالات تخصصی مربوط به موضوعات مختلف دارد. در این بازی، به مهارتهای مختلفی مثل تسلط بر اطلاعات عمومی، بهرهگیری از قدرت حافظه و… نیاز است.
۱۱. توئیستر (Twister)
امتیاز کلی: ۷۷/۵٪
نوستالژی: ۹۰٪
جذابیت بازی: ۸۰٪
محبوبیت: ۹۰٪
آموزش: ۵۰٪
این بازی تنها نمونه در این لیست است که در آن خود بازیکنها بخشی از قطعات بازی را تشکیل میدهند! یک زیرانداز پلاستیکی بهعنوان صفحهی بازی استفاده میشود. صفحههای کلاسیک این بازی شامل شش ردیف دایره در رنگهای مختلف است که مکان قرار گرفتن دست و پاهای بازیکنان را مشخص میکند.
این بازی، یک بازی مهیج قدیمی است و از سال ۱۹۶۶ رواج دارد. حتی در فیلمها و سریالهای تلویزیونی هم به نمایش درآمده است و در آهنگها نیز به آن اشاره میشود.
این بازی، امتحانی برای انعطافپذیری فیزیکی و خلاقیت در حرکت، قدرت و استقامت در حفظ حرکات و… است. توئیستر برای کسانی که دوست ندارند به لحاظ فیزیکی به دیگران نزدیک شوند، چندان جالب نیست؛ ولی افرادی که به یوگا علاقه دارند، برای تمرین مهارتهای خود میتوانند این بازی سرگرمکننده را امتحان کنند.
۱۲. بلاکاس (Blokus)
امتیاز کلی: ۷۵٪
نوستالژی: ۶۰٪
جذابیت بازی: ۸۰٪
محبوبیت: ۷۰٪
آموزش: ۹۰٪
بازی بلاکاس در سال ۲۰۰۰ ساخته شد و از آن زمان تابهحال توانسته جوایز زیادی را از آن خود کند. این بازی بین ۲ تا ۴ نفر انجام میشود و هر کدام از بازیکنان باید از ۸۹ بلاکی که در اختیار دارند و به شکلهای مختلف طراحی شدهاند، روی صفحه استفاده کنند. این بازی معمایی و هیجانانگیز، قوانین سادهای دارد و بهخاطر ویژگیهای خاصش، از نظر آموزش مهارتهای مختلف بسیار مفید است. جوایزی که این بازی از مؤسسات مختلف دریافت کرده، اثباتی بر این ادعاست.
ویدئوگیمهای مختلفی بر اساس این بازی ساخته شده است که اتفاقا نام مشابهی هم دارند. از قدرت تصور گرفته تا استدلال استراتژیک و انتزاعی، این بازی، فرصت خوبی برای پرورش این مهارتها و تمرین ذهنی عالیای برای همهٔ سنین است.
۱۳. کانکت فور (Connect Four)
امتیاز کلی: ۷۳/۷۵٪
نوستالژی: ۹۰٪
جذابیت بازی: ۷۵٪
محبوبیت: ۶۰٪
آموزش: ۸۰٪
این بازی از بلاکهایی دایرهایشکل به رنگهای زرد و قرمز تشکیل شده و صفحهای آبی دارد. بازیکنان باید تلاش کنند تا ۴ مهرهی همرنگ را در کنار هم قرار دهند. این بازی قانون و منطقی ساده دارد. استراتژی انتزاعی و توانایی استنتاج را تقویت میکند. بازی با انتخاب رنگ دلخواه توسط بازیکنان شروع میشود و بازیکن یکی از مهرههای خود را در صفحه و ردیف انتخابی میگذارد. بازیکن مقابل با توجه به حرکت حریف، تصمیمهای دفاعی یا تهاجمی میگیرد و حرکت بعدی را انجام میدهد.
وقتی چهار مهره همرنگ در یک ردیف افقی، عمودی یا مورب در کنار هم قرار بگیرند، بازیکن موردنظر برنده میشود. این بازی قوانین سادهای دارد و هر کسی آن را بهسرعت یاد میگیرد. کانکت فور برای همهٔ سنین، مناسب است و فردی بهنام دیوید بویی، آن را ابداع کرده است.
۱۴. عمل جراحی (Operation)
امتیاز کلی: ۷۲/۵٪
نوستالژی: ۹۰٪
جذابیت بازی: ۸۰٪
محبوبیت: ۶۰٪
آموزش: ۶۰٪
مهمترین مهارتهایی که در این بازی به کار گرفته میشوند، هماهنگی چشم و دست و مهارتهای حرکتی است. ایدهی طرح اولیهی این بازی در سال ۱۹۶۴ توسط جان اسپینلو ابداع شد. در این بازی، بازیکنان یا در واقع جراحان، بدون اینکه با بخشهای دیگر بدن تماس پیدا کنند، بخشی از بدن بیمار را جدا کنند.
این بازی را میتوان تنها انجام داد. هر بخشی از بدن که طبق کارتهای بازی با موفقیت خارج شود، امتیاز روی کارت، به بازیکن داده میشود.
این بازی از زمان انتشار در فیلمها، سریالها و ویدئوگیمهای زیادی به تصویر کشیده شد و محبوب بود. علاوهبر مهارت توانایی کار با دست و هماهنگی چشم و دست، مهارتهای دیگری مثل حل مسئله و صبر و حوصلهٔ بیشتر در این بازی تمرین میشود.
۱۵. یاتزی (yahtzee)
امتیاز کلی: ۷۰٪
نوستالژی: ۹۰٪
جذابیت بازی: ۵۰٪
محبوبیت: ۵۰٪
آموزش: ۹۰٪
این بازی با ریختن تاس انجام میشود. انجام این بازی اصلا سخت نیست و به جدول امتیاز، ابزاری برای نوشتن و تاس نیاز دارد. یاتزی بازیای است از زمان پدیدار شدنش تا به حال، همواره در فرهنگ عمومی جایگاه خاصی داشته است. یاتزی برای همهی سنین مناسب است و قوانین ساده و قابل فهمی که دارد، آن را به بازیای مشهور در سطح بینالمللی تبدیل کرده است.
از روی این بازی، نسخههای مختلفِ سازگار با سیستمعاملها از جمله اندروید ساخته شده است.
۱۶. کارت علیه بشریت
امتیاز کلی: ۶۷/۵٪
نوستالژی: ۹۰٪
جذابیت بازی: ۹۰٪
محبوبیت: ۷۰٪
آموزش: ۴۰٪
اگر دنبال یک بازی چند نفره و مفرح هستید، بازی کارت علیه بشریت را امتحان کنید. این بازی گروهی محبوب، با برنده شدن کسی به پایان نمیرسد، بلکه کل فرایند بازی جذاب و سرگرمکننده است. قواعد بازی، راحت و ساده است. هر بازیکن ده کارت سفید انتخاب میکند. یک کارت سیاه حاوی سؤال برداشته و خوانده میشود و هر بازیکن باید با یکی از کارتهای سفید خود جواب سؤال را بدهد.
با وجود اینکه به این بازی انتقادات زیادی شده است، ولی در فرهنگ عامه، جای خود را باز کرده است. مهارتهای بازی گرچه مهم بهنظر نمیرسد، ولی بهنحوی حس شوخطبعی را بیدار میکند. این بازی به افراد یاد میدهد که همیشه هم نباید جدی بود. این بازی در نسخههای مختلف و با سؤالهای متفاوتی منتشر شده است. انعطافپذیری در قوانین و قابلیت وضع قوانین خاص برای بازی باعث میشود که بازی جذابی برای دورههمیهای گروهی باشد.
۱۷. متأسفم! (Sorry!)
امتیاز کلی: ۶۵٪
نوستالژی: ۶۰٪
جذابیت بازی: ۸۰٪
محبوبیت: ۶۰٪
آموزش: ۶۰٪
از انجام این بازی هرگز تأسف نخواهید خورد. این بازی دو تا چهار نفره را میتوان با دو تیم هم انجام داد. بازیکنان با مهرههای خود در صفحهٔ بازی حرکت میکنند و هدف نهایی بازی این است که بازیکنان هر چهار مهره را از جایگاه اولیهٔ خود، به خانهٔ اصلی برسانند؛ بعد از اینکه یک دور مسیر بازی را طی کردند.
البته مدلهای مختلفی از این بازی وجود دارد و مهرههای اولیهٔ آن بهشکل سرباز طراحی شده و سه عدد بوده است. در مدلهای جدیدتر، تعداد مهرهها چهار تا شده و با تمهای مختلفی طراحی میشود. البته در مدلهای جدیدتر، آپشنهای بیشتری به حرکات مهرهها اضافه شده است.
تمهای مختلفی برای این بازی ارائه شده است؛ مثلا بازی با تم دیزنی یا پوکمون. میگویند این بازی بر اساس یک بازی قدیمی هندی بهنام پاچیسی طراحی شده است. نسخههای کامپیوتری از این بازی نیز منتشر شده است. این بازی بر اساس سرعت و رقابت شکل گرفته، ولی قوانین انعطافپذیر آن، بازی را به فرصتی عالی برای افزایش خلاقیت تبدیل کرده است.
۱۸. اسب آبی گرسنه (Hungry Hippos)
امتیاز کلی: ۶۳/۷۵٪
نوستالژی: ۹۰٪
جذابیت بازی: ۸۵٪
محبوبیت: ۷۰٪
آموزش: ۲۰٪
این بازی رومیزی از سال ۱۹۷۸ رایج شده و طرفداران زیادی دارد. هدف نهایی بازی این است که بازیکنان بتوانند هر چه بیشتر با اسب آبی که در اختیار دارند، مهرههای پلاستیکی یا تیلههای بازی را جمع کنند. همزمان چهار نفر میتوانند بازی کنند و به هر بازیکن یک اسب آبی تعلق میگیرد. بعد از تمام شدن همهٔ مهرهها، تعداد مهرههای هر بازیکن شمرده میشود و اسب آبیای که بیشترین مهره را خورده باشد، برنده است.
رنگبندی بازی و حتی شکل و شمایل کلی آن، در طول زمان بارها تغییر کرده است، ولی هنوز یکی از بازیهای محبوب کودکان است. هیچ قانون پیچیدهای ندارد و هیجان سریعتر جمع کردن مهرهها، برای بچهها بسیار جذاب است. از روی همین بازی، چند بازی آرکید هم تولید شده است.
۱۹. تله موش
امتیاز کلی: ۶۰٪
نوستالژی: ۶۰٪
جذابیت بازی: ۶۰٪
محبوبیت: ۸۰٪
آموزش: ۴۰٪
تله موش بازی تختهای برای ۲ تا ۴ نفر است. هدف اصلی بازی این است که اجازه ندهید موش یا مهرهی شما در تله بیفتد. این بازی بیش از ۸۰ قطعه دارد و بازیکنان میتوانند برای پیشرفت در بازی، مذاکره کنند یا تاس بریزند. برندهN بازی آخرین موش باقیمانده در صفحهٔ بازی است.
وجود عنصر شانس با ریختن تاس، مهارتهای دقیق ساخت و سیر تدریجی و تکاملی قوانین بازی، بر جذابیت بازی افزوده است. این بازی با برندها و تمهای مختلف ساخته شده، ولی مدل نمادین و اولیهٔ آن را در بسیاری از فیلمها و سریالها دیدهاید. همچنین این بازی الهامبخش برنامهای تلویزیونی مخصوص بچهها در انگستان به نام Motormouth است. در این برنامه، بچهها این بازی را در ابعاد واقعی انجام میدهند. نسخهٔ دیگری از بازی با سه تله موش بهجای یک تله، در بریتانیا منتشر شده است. خلاقیت و توانایی ساخت استراتژیک از مهارتهایی است که برای موفقیت در این بازی اهمیت دارند.
۲۰. کرانیوم (Cranium)
امتیاز کلی: ۵۸/۷۵٪
نوستالژی: ۵۵٪
جذابیت بازی: ۷۰٪
محبوبیت: ۴۰٪
آموزش: ۷۰٪
این بازی مجموعهای از مهارتهای مختلف بازیکنان را به کار میگیرد. در این بازی از بازیکنان خواسته میشود در وظایف مختلف قرار بگیرند که هر کدام، نیازمند مهارتهای خاص است. تنوع عملیاتهای این بازی بسیار زیاد است و از بازیکنان خواسته میشود تا کارهای مختلفی انجام دهند مثلا هجی کردن، نقش بازی کردن، نقاشی کردن یا فقط حدس زدن.
کل مدت بازی حدود یک ساعت طول میکشد. البته این بازی فقط به مهارتها متکی نیست و کمی شانس هم در آن دخیل است که بر جذابیت بازی میافزاید.
این بازی، فرصتی عالی برای دور هم جمع کردن علاقهمندان به بردگیم است. غیر از ورژن کلاسیک کرانیوم، مدلهایی مختلفی از این بازی با تمهای گوناگون طراحی شده است. این بازی بهخاطر رویکرد جامع، جذاب و بهکارگیری مهارتهای مختلف مورد توجه قرار گرفته است. از جمله مهارتهای لازم برای موفقیت در این بازی میتوان به قدرت حافظه، قدرت تصور، سرعت، توانایی اجرایی و… را نام برد. در واقع بردن در این بازی به مهارتهای متعددی نیاز است.
۲۱. مار و پله
امتیاز کلی: ۵۷/۵٪
نوستالژی: ۶۵٪
جذابیت بازی: ۷۰٪
محبوبیت: ۴۵٪
آموزش: ۵۰٪
این بازی محبوب و آشنا، بر اساس یک بازی قدیمی هندی طراحی شده است. روش این بازی به این نحو است که بازیکنان با انداختن تاس، مهرهٔ خود را در صفحه حرکت میدهند. اگر به خانههایی که نردبان است برسند، از آن بالا میروند و اگر به خانههایی که مار در آن است برسند، پایین میآیند. هر کسی که زودتر به خانهٔ پایان برسد، برنده است. صفحهٔ بازی به چندین خانه تقسیمبندی شده و هر کدام از خانهها شمارهگذاری شدهاند تا بازیکنان، مسیر و جهت بازی را گم نکنند.
این بازی قوانین بسیار سادهای دارد و به دلیل سادگی، برای بچهها بسیار جذاب و در سراسر دنیا، شناختهشده است. یک دور کامل این بازی حدود نیم ساعت طول میکشد و چون عنصر شانس در آن دخیل است، جذابیت و هیجان خاصی دارد.
این بازی برای سالهای طولانی، فروش بالایی در سراسر دنیا داشت و یکی از جذابترین بازیهای کلاسیک تمام دوران است که همهی ما با آن خاطره داریم. این بازی درسهای اخلاقی زیادی به ما میآموزد؛ برای هر نردبانی که از آن بالا میروید، ماری وجود دارد که باعث سقوطتان خواهد شد.
۲۲. اسکترگوریز (Scattergories)
امتیاز کلی: ۵۵٪
نوستالژی: ۶۰٪
جذابیت بازی: ۷۰٪
محبوبیت: ۴۰٪
آموزش: ۵۰٪
این بازی برای ۲ تا ۶ نفر طراحی شده است و یک تاس ۲۰ وجهی دارد که روی آن حروفی حک شده است. طبق این حروف، بازیکنان، دستهبندی مورد نظر را برای حدس زدن انتخاب می کنند. برای حدس زدن مدت زمان محدودی به اندازهی سه دقیقه زمان در نظر میگیرند.
یک تایمر الکتریکی برای نگهداری زمان وجود دارد که در نسخههای جدیدتر با ساعت شنی جایگزین شده است. بعد از اینکه تایمر شروع به کار کرد، بازیکنان تلاش میکنند تا هرچقدر که میتوانند کلمات مرتبط با آن دستهبندی را بنویسند.
مجموعهای از قوانین هم برای شمارش امتیازها وجود دارد. هر دور این بازی کمتر از ۵ دقیقه طول میکشد و مهارت تصمیمگیری تحت فشار را افزایش میدهد که مهارتی بسیار مهم در هر شرایط سخت است.
۲۳. زندگی (Life)
امتیاز کلی: ۵۵٪
نوستالژی: ۶۰٪
جذابیت بازی: ۱۰۰٪
محبوبیت: ۲۰٪
آموزش: ۴۰٪
زندگی یا بازی زندگی، بازی تختهای با موضوع عمر آدمی است. مهرهی بازی یک ماشین است و برای پیش رفتن در بازی، از یک گردونهٔ چرخان استفاده میشود. این بازی میتواند تا ۸ نفر بازیکن داشته باشد. برداشتن کارتها و مواجه شدن با تصمیماتی مثل ازدواج از جمله مراحل روند این بازی است.
یک بانک و پول هم در این بازی در نظر گرفته شده است و حتی برنامههایی برای بیمه دارد که میتوانید خریداری کنید. همزمان که در مسیر بازی حرکت میکنید، با مسائل مختلفی روبهرو میشوید که اگر از قبل فکر آنها را نکرده باشید، به شکست شما منتهی میشود. درست مثل یک زندگی واقعی، حوادث مختلفی برایتان پیش میآید.
تصمیمات هوشمندانه، انتخابهای اخلاقی و کمی شانس، دست به دست هم میدهند تا این بازی، درست مثل یک زندگی واقعی، پر از فرازونشیب باشد. در نسخههای جدید این بازی امکانات دیگری مثل جایزه دادن به رفتارهای صحیح، گنجانده شده است. نسخههای مختلفی از این بازی منتشر شده است. در نسخههای جدیدتر تلاش کردهاند تا این بازی، کمتر از قبل، به شانس وابسته باشد.
۲۴. کرپلانک (KerPlunk)
امتیاز کلی: ۵۲/۵٪
نوستالژی: ۷۰٪
جذابیت بازی: ۶۰٪
محبوبیت: ۴۰٪
آموزش: ۴۰٪
این بازی کودکانه، اولین بار در سال ۱۹۶۷ معرفی شد. بازی شامل یک لوله شفاف پلاستیکی، میلههای پلاستیکی به رنگهای مختلف و چند تیله است. قطعهٔ اصلی این بازی از چند صفحه تشکیل شده که میلههای پلاستیکی از سوراخهای آن عبور میکند و یک شبکه یا توری را تشکیل میدهد.
در این بازی نباید اجازه دهید که تیلههای شما از روی این شبکههای توری داخل لوله شفاف بیفتد. این بازی به مهارتهای استراتژیک و تصمیمگیری برای بیرون کشیدن میلهٔ درست نیاز دارد. علاوه بر این، به مهارتهایی مثل مهارتهای فیزیکی و حرکتی برای موفقیت در این بازی نیاز است.
این بازی هم نسخههای مختلفی بر اساس برنامهها و فیلمهای مخصوص کودکان دارد؛ مثلا نسخهای با تم داستان اسباببازی که بهجای لولهی پلاستیکی، یک سفینه فضایی در مرکز بازی قرار دارد.
۲۵. ترابل و دابل ترابل (Trouble)
امتیاز کلی: ۵۲/۲۵٪
نوستالژی: ۷۰٪
جذابیت بازی: ۶۰٪
محبوبیت: ۳۵٪
آموزش: ۴۰٪
در این بازی جذاب، برای پیش رفتن در بازی و حرکت دادن مهرههای رنگی، از تاس استفاده می شود. در این بازی، بازیکنان برای برنده شدن باید چهار مهرهٔ خود را از مسیر بازی عبور دهند و به جای امن برسانند. حرکت مهرهها با ریختن تاس مشخص میشود. این بازی در سال ۱۹۶۵ در آمریکا منتشر شد و در واقع بر اساس بازی محبوب و مشهور منچ که یک بازی آلمانی است شکل گرفته است. نام کامل این بازی Mensch ärgere dich nicht است و در ایران آن را منچ مینامند.
این بازی شباهت زیادی به بازی «متاسفم!» دارد که بالاتر معرفی کردیم.
ترابل، قوانین سادهای دارد که به سرعت و به راحتی همه آن را یاد میگیرند. یک بازی نوستالژیک برای همهی بچههای دنیا است. این بازی هم مثل سایر بازیهای تختهای، با تمهای مختلفی منتشر شده است و حتی مسابقات جهانی آن نیز هر سال برگزار میشود و حتی جوایز نقدی هم دارد. این بازی در کشورهای مختلف، با نامهای متفاوتی منتشر میشود. در بریتانیا Frustration نام دارد و در فنلاند به آن کیمبل میگویند.
۲۶. زینگو! (Zingo!)
امتیاز کلی: ۵۰٪
نوستالژی: ۲۰٪
جذابیت بازی: ۱۰۰٪
محبوبیت: ۲۰٪
آموزش: ۶۰٪
زینگو بازیای ساده و مناسب برای برگزاری در کلاسها یا بازی والدین با بچههاست. برای شروع بازی، هر بازیکن یک کارت انتخاب میکند که روی آن جدولی از کلمات و تصاویر مرتبط با آن چاپ شده است. بازیکن دیگر ماشین زینگو را به حرکت درمیآورد و دو مهرهٔ پلاستیکی همزمان از آن خارج میشود که هر کدام یک کلمه و یک تصویر دارد.
هدف نهایی این بازی، ارائهٔ کارتها و تصاویر هماهنگ است و برای کسانی که تازه خواندن و نوشتن را یاد گرفتهاند بسیار مفید است. البته این بازی نسخهٔ کلاسیکی هم به نام بینگو دارد. صفحههای بازی قابل چرخش است و دو سطح مبتدی و پیشرفته دارد. مثل همهی بازیهای تطبیقی، این بازی هم بهخاطر استرس ناشی از رقابت، هیجان خاص خود را دارد. نسخهٔ قبلی برای بزرگسالان است، ولی این نسخه، برای همهی سنین مناسب است.
در این بازی، مهارتهایی مثل توجه و تمرکز و شناخت شیء رشد میکند.
۲۷. کندی لند (Candy Land)
امتیاز کلی: ۴۸/۷۵٪
نوستالژی: ۸۰٪
جذابیت بازی: ۶۰٪
محبوبیت: ۳۰٪
آموزش: ۲۵٪
کندی لند بازی تختهای در سبک مسابقهای است. تا چهار نفر میتوانند همزمان با این بازی سرگرم شوند. بازیکنان باید از مسیرهای رنگارنگ سرزمین آبنباتی عبور کنند. در مدلهای قدیمیتر از کارتهای مختلف برای پیش رفتن در صفحهٔ بازی استفاده میشد، اما در مدلهای جدیدتر، این کارتها با اسپینر جایگزین شدهاند، ولی هنوز جذابیت و شیرینی خود را حفظ کرده است.
این بازی با تم جذاب، قوانین ساده و مهارتهای شمارش ابتدایی، برای بچههایی که تازه به مدرسه رفتهاند، بسیار مفید و مناسب است. از سال ۱۹۴۹، این بازی منتشر شده است. صفحهٔ زیبا و قوانین سادهای که دارد، خلاقیت و اشتیاق بچهها را برای برد گیمهای دیگر افزایش میدهد. این بازی بازی استراتژیک نیست و مسیری ساده برای طی کردن دارد. اولین بازیکنی که به قصر آبنباتی برسد، برندهی بازی است.
این بازی، الهام بخش آثار مختلفی بوده است و فیلم بلند کاملی، بر اساس شخصیتهای این بازی ساخته شده است. البته نام این شخصیتها در طول زمان تغییر کرده است. کندی لند، هر سال بیش از یک میلیون نسخه میفروشد. این بازی جذاب، در فرهنگ عامه جایگاه خاصی دارد و آن را در آلبومهای موسیقی، موزیک ویدئوها و محصولات فرهنگی دیگری دیدهاید.
۲۸. پیکشنری (Pictionary)
امتیاز کلی: ۴۵٪
نوستالژی: ۴۵٪
جذابیت بازی: ۸۰٪
محبوبیت: ۲۵٪
آموزش: ۴۰٪
پیکشنری بازی حدس کلمه است که رابرت آنجل آن را ابداع کرد و طراحی گرافیکی آن را گری ایورسون انجام داد. این بازی برای اولین بار در سال ۱۹۸۵ توسط شرکت Angel Games منتشر شد. بعدا، هاسبرو، حق امتیاز این بازی را خرید. این بازی، گروهی انجام میشود. کارتهای بازی، دستهبندیهای مختلفی دارند؛ از اشیا گرفته تا دستهبندی کلمات دشوار.
برای انجام این بازی فقط به تخته وایتبرد و ماژیک نیاز است. نمایندهی یکی از گروهها تلاش میکند تا کلمهای را برای اعضای گروهش به تصویر بکشد. کسانی که نقاشی میکنند نباید از هیچ حرف و علامت و عددی که کلمه را لو میدهد، در نقاشی خود استفاده کنند. برای موفقیت در این بازی لازم نیست یک نقاش حرفهای باشید بلکه کشیدن چند شکل سادهٔ کلیدی برای رساندن منظورتان، کافی است.
این بازی در فرمت بازی ویدئویی و نسخههای مختلف بازیهای نمایشی، بارها مورد استفاده قرار گرفته است. این بازی، قدرت تصور و توانایی تفکر بصری را افزایش میدهد که یکی از نشانههای هوش بالا است. همچنین فرصتی برای بازیکنانی فراهم میکند که توانایی ترسیم طرحها را ندارند. افراد با این بازی میتوانند مهارتهای حدس و قدرت تصور خود را افزایش دهند.
۲۹. کوتی (Cootie)
امتیاز کلی: ۴۰٪
نوستالژی: ۶۰٪
جذابیت بازی: ۶۰٪
محبوبیت: ۴۰٪
آموزش: ۲۰٪
این بازی در سال ۱۹۴۹ منتشر شد و مخاطب اصلی آن کودکان بود. بازیکنان، برای به دست آوردن قطعات بازی که در واقع اجزای بدن یک حشره به نام کوتی است، تاس میریزند. این بازی تا حد زیادی مبتنی بر شانس است. این بازی را ویلیام چاپر در سال ۱۹۴۸ ساخت و در سال ۱۹۴۹ منتشر شد و در همان سال اول، میلیونها نسخه فروخت.
این بازی و سایر بازیهای شبیه به آن، در نسخههای مختلف و در قالب حشرات و موجودات مختلف، تولید شده است. یکی از مهارتهایی که در این بازی تقویت میشود، هماهنگی چشم و دست در کودکان است. همچنین مهارتهای تطبیق و ساخت اشکال، رشد مییابد.
۳۰. پای فیس! (Pie Face!)
امتیاز کلی: ۴۰٪
نوستالژی: ۴۰٪
جذابیت بازی: ۸۰٪
محبوبیت: ۲۰٪
آموزش: ۲۰٪
پای فیس یکی از بازیهای جذاب گروهی و پای ثابت مهمانیها بوده است. بازیکنان، صورت خود را در قابهای مخصوصی قرار میدهند. ادامهٔ بازی از طریق چرخاندن یک چرخ و اهرم مشخص میشود و هر بار قرعه به نام یک بازیکن بدشانس درمیآید و اهرم به سمت صورت او قرار میگیرد که چیزی را به صورت او پرتاب میکند. چیزی که برتاب میشود میتواند خمیر ریش، خامه فرم گرفته یا حتی اسفنج خیس باشد. این بازی، برنده و بازنده ندارد و کل فرایند سرگرمکننده و جذاب است.
امروزه مدلهای بسیار متنوعی از این بازی تولید شده است. ویدئوهایی که در دنیای مجازی پخش میشود، نشانی از محبوبیت این بازی است که هنوز به قوت خود باقی است. نباید توقع داشته باشید که از این بازی چیزی یاد بگیرید یا مهارتی را تقویت کنید، ولی ساعاتی مفرح و شاد برای همه فراهم میشود.
میگویند خنده بر هر درد بیدرمان دواست. اگر احساس کردید که به خنده و رهایی از دغدغههای فکری نیاز دارید، حتما بازی پای فیس را امتحان کنید.