اگر شغلی دارید که باید با مردم یا کارکنان تعامل داشته باشید، سخنرانی انگیزشی یکی از ابزارهای ضروری در کارتان می باشد. این سخنرانی‌ها به مخاطب شما دیدگاه تازه‌ای می‌دهند و او را به تلاش و حرکت وامی‌دارند. آموزش سخنرانی انگیزشی لزوما ترفند خاصی ندارد اما برای نوشتن متن سخنرانی انگیزشی اثربخش قواعدی وجود دارد. اگر این قواعد را بشناسید و به کار ببرید، می‌توانید انگیزه افراد را افزایش دهید.
سخنرانی انگیزشی چیست و چه هدفی دارد؟
نوعی سخنرانی عمومی با هدف ایجاد انگیزه و الهام‌بخشیدن به دیگران برای تغییر زندگی‌شان است. این سخنرانی‌ها اهداف روشنی دارند:
ارتقای توسعه فردی؛
تحریک دیگران به اقدام عملی برای یک آرمان یا هدف؛
کاهش دلهره افراد؛
تقویت اعتمادبه‌نفس و افزایش عملکرد شغلی.
سخنرانی انگیزشی اگر به‌درستی اجرا شود، انگیزه کافی را برای تغییر زندگی شخصی و اجتماعی افراد ایجاد می‌کند.
مزیت‌های سخنرانی انگیزشی
همه افراد به انگیزه نیاز دارند. انگیزه موتور محرک انسان است. گاهی اوقات برای کوچک‌ترین تغییرات نیز نیازمند انگیزه هستیم. سخنرانی‌های انگیزشی یکی از ابزارهای ایجاد این انگیزه است. در ادامه، برخی از مزایای این سخنرانی را بیان می‌کنیم.
۱. تغییر زاویه دید شما
سخنرانی انگیزشی به شما امکان می‌دهد که مسائل را از زاویه جدیدی ببینید. این زاویه جدید به‌معنای تعریف مسئله به شکلی تازه است و برای حل مسئله توان تازه‌ای به شما می‌دهد.
۲. تقویت عملکرد شما
انگیزه برای افزایش تلاش و کوشش ما در هر کاری ضروری است. سخنرانی انگیزشی توان روحی لازم برای افزایش تلاش‌ها را به ما می‌دهد.
۳. ایده‌ها و راه‌‌حل‌های جدید
سخنرانی انگیزشی روش‌ها و ایده‌های جدیدی به شما می‌دهد که می‌توانید از این ایده‌ها برای رویارویی با مسائل بهره ببرید.
۴. کاهش ترس‌ها و نگرانی‌ها
برای بسیاری از مردم برداشتن قدم اول یا تغییر ترسناک است. سخنرانی انگیرشی با تحریک مخاطبان و آوردن مثال‌هایی از افرادی که با ترس‌های مشابه روبه‌رو شده‌اند، این ترس را کاهش می‌دهد.
۵. تقویت اعتمادبه‌نفس
یکی از مهم‌ترین فواید و کارکردهای سخنرانی انگیزشی تقویت اعتمادبه‌نفس است. سخنرانان انگیزشی با بیان جملات درست با لحن مناسب، ابزار لازم برای تقویت این حس را در اختیار فرد می‌گذارند.
۶. نشان‌دادن اهمیت پیروزی و شکست
وقتی چیز جدیدی را تجربه می‌کنید، مثلا کاری جدید یا فعالیتی نو، احتمال شکست هم وجود دارد. همین ترس از شکست برای خیلی‌ها هولناک است، بنابراین قدم در راه تغییر نمی‌گذارند. سخنرانی انگیزشی با بیان داستان‌ها با لحن تأثیرگذار، اهمیت پیروزی و شکست را در مسیر زندگی روشن می‌کند.
۷. آشنایی با افرادی که شبیه شما هستند
شرکت‌کردن در جلسات سخنرانی‌های انگیزشی، این فرصت را فراهم می‌کند که با افرادی مشابه و هم‌فکر خودتان آشنا شوید که به‌معنای گسترش ارتباطات شماست. افرادی که شبیه شما فکر می‌کنند، مشکلات و دغدغه‌های مشابه شما دارند. آنها می‌توانند دوستان جدید شما باشند.
چطور متن سخنرانی انگیزشی بنویسیم؟
گرچه نکات زیادی برای نوشتن متن سخنرانی انگیزشی وجود دارد، برخی از آنها اصول و بنیادی محسوب می‌شوند. در این بخش، باید‌های سخنرانی انگیزشی اثربخش را معرفی می‌کنیم.
۱. هدف خود را مشخص کنید
پیش از نوشتن سخنرانی انگیزشی باید هدف خود را روشن کنید. برای چه می‌خواهید بنویسید؟ وقتی هدفتان را مشخص کردید، ساختار سخنرانی‌تان را حول هدف تعیین‌شده طراحی کنید.
۲. مخاطب خود را بشناسید
مخاطب شما نقش مهمی در سخنان و لحنی که می‌خواهید به کار ببرید دارد. مثلا سخنرانی انگیزشی برای گروهی از نوجوانان با همان سخنرانی برای گروهی از کارکنان شرکتی بزرگ تفاوت زیادی دارد. برای شناخت مخاطب و درک بهتر آنها، این پرسش‌ها را از خودتان بپرسید:
آنها متوجه می‌شوند چه می‌گویید؟
به موضوع علاقه دارند؟
می‌توانند با روایت شما ارتباط برقرار کنند؟
برای تحریک انگیزه آنها در سخنرانی شما مثال‌های کافی به کار رفته است؟
۳. از تکنیک قلاب استفاده کنید
پس از تعیین هدف و شناخت مخاطبان، باید نوشتن سخنرانی را آغاز کنید. اولین بخش هر سخنرانی مقدمه آن است. مقدمه باید چنان جذاب باشد که مخاطبان را به شنیدن ادامه سخنرانی ترغیب کند. یکی از روش‌های جلب نظر مخاطبان استفاده از تکنیک قلاب است، درست همانند ماهیگیر که با قلابش ماهی را به‌سمت خودش می‌کشد.
برای این کار می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید، از جمله:
سخرانی را با یک پرسش آغاز کنید، پرسشی که کنجکاوی مخاطبان را برانگیزد. مثلا اگر موضوع سخنرانی شما درباره هوشمندانه کارکردن است، بپرسید: «تاکنون به معنای هوشمندانه کارکردن به‌جای سخت کارکردن فکر کرده‌اید؟»
از حقایق علمی یا آماری استفاده کنید، مثلا اگر می‌خواهید درباره استرس در محیط کاری سخنرانی کنید، می‌توانید با ارائه آمار جالب و تأمل‌برانگیز در این زمینه سخنرانی خود را آغاز کنید.
با حکایت‌ها شروع کنید. حکایت‌های شخصی که حاصل سرگذشت و تجربه خودتان از موضوع هستند یکی از بهترین قلاب‌ها برای جذب مخاطب محسوب می‌شوند.
با عبارت «تصور کنید» آغاز کنید. این عبارت برای شروع قدرتمند سخنرانی انگیزشی عالی است، چراکه به مخاطبتان امکان می‌دهد آنچه را در ذهن دارند، تجسم کنند.
از عبارت «چی می‌شد اگر…» استفاده کنید. این عبارت نیز مشابه «تصور کنید» است، عبارتی انگیزه‌بخش برای شروع سخنرانی انگیزشی درباره دغدغه‌ها و آرمان‌های مطلوب.
۴. روایت‌های خود را به سخنرانی اضافه کنید
پس از شروع و قلاب‌کردن مخاطبان، بهترین کار تعریف‌کردن روایتی شخصی است. با این کار ارتباطتان با مخاطبان عمیق‌تر شود. همچنین از طریق داستانی مرتبط، می‌توانید اهداف انگیزشی مدنظرتان را در سخنرانی پیش ببرید.
برای واردکردن روایت و داستان‌سرایی در سخنرانی انگیزشی، از این روش‌های پیشنهادی استفاده کنید:
سفر قهرمان: هر قهرمان داستانی دارد. داستانی که از مواجه با مشکل آغاز و به پیروزی ختم می‌شود. در صورت امکان، داستان‌تان را مانند قهرمان روایت کنید، قهرمانی که حالا پس از پشت‌سرگذاردن سختی‌ها آماده است که دانش و تجربه کسب‌شده را با دیگران به اشتراک بگذارد.
داستان رسیدن از فرش به عرش: یکی دیگر از شیوه‌های سخنرانی انگیزشی بیان داستان فرد یا گروهی است که کارشان را از صفر آغاز کرده‌اند و به موفقیت چشمگیری دست یافته‌اند.
شروع از هیجان‌انگیز‌ترین بخش ماجرا: سومین روش برای بیان داستان، آغاز از وسط و بهترین بخش آن است. سپس می‌توانید بقیه داستان را تعریف کنید.
۵. درخواست از مخاطبان
حال که داستان را به پایان بردید و انگیزه مخاطبان را به حد کافی تحریک کردید، وقت آن رسیده است که به سراغشان بروید از آنها بخواهید قدم در راه تغییر بگذارند و با ترس‌هایشان روبه‌رو شوند. در این مرحله، باید کلمات پرقدرت و پرانرژی به کار ببرید و کاری کنید که انگیزه در روح و جسم مخاطبان جاری شود.
۶. پایان سخنرانی
در بخش پایانی سخنرانی که اهمیت کمی هم ندارد، با انتخاب یکی از رویکردهای زیر، مخاطبان را به گام‌برداشتن در راستای اهداف سخنرانی دعوت کنید:
خلاصه‌ای از سخنانتان را بیان کنید.
مخاطبان را بسته به گروه سنی بخندانید.
با طرح پرسش پایانی، مخاطبان را با پرسش تنها بگذارید تا به آن بیندیشند.
۷. سخنرانی خود را بازبینی کنید
پس از آماده‌شدن سخنرانی انگیزشی، آن را بازبینی و تحلیل کنید تا ببینید چه جاهایی باید سخنان یا زبان بدنتان را تغییر دهید. می‌توانید آن را برای کسی که مشابه گروه مخاطبان شماست بخوانید و از او نظر بگیرید.
پس از پایان این کارها، می‌توانید برای تمرین سخنرانی آن را یک بار برای خودتان اجرا کنید. حین اجرا نیز به قسمت‌هایی که نیاز به تغییر دارند توجه کنید.