اگر محیط کار شما محیط کاری مثبت باشد که در آن به ایده‌های شما گوش می‌کنند و برای آنها ارزش قائل می‌شوند شما موفقیت شغلی خود را پیدا خواهید کرد. نوع وظیفه شما مهم نیست، بلکه موفقیت و رشدکردن و لذت خالصانه از آنچه انجام می‌دهید اهمیت می‌دهد. در این مقاله، ویژگی‌های محیط کار مثبت و مدیریت آن را به شما آموزش خواهیم داد.
محیط کار مثبت چیست؟
در کل محیط کار مثبت محیطی است که در آن احساس حمایت و ارزشمندی کنید، ارتباط صادقانه و همراه با پذیرش باشد، همه نقش مثبتی داشته باشند و به آنها احترام گذاشته شود.
البته هر کسی نظری متفاوت درباره محیط کار خوب دارد. برای برخی افراد محیط کار خوب به‌معنی ساعت کاری انعطاف‌پذیر و اجازه دورکاری است و برای برخی دیگر به‌معنی داشتن تیمی که هوای شما را داشته باشد و رئیسی که واقعا به ایده‌های شما گوش کند.
نکته مهم دیگر این است که فرد در محیط کار خود احساس مفیدبودن کند. در محیط کار سالم، همه نقش مؤثری دارند و احساس می‌کنند فارغ از سابقه خود، به تیم تعلق دارند. همچنین نباید جنبه سرگرمی و شوخی در محیط کار را فراموش کنید مانند ناهارهای گروهی، مهمانی‌های اداری یا گپ‌زدن موقع استراحت. چنین چیزهایی ممکن است جزئی به نظر برسند، اما نقش چشمگیری در جذاب‌ترشدن محیط کار دارند.
بنابراین با آنکه ممکن است نظر هرکدام از ما درباره محیط کار خوب فرق کند، ویژگی‌های کلی آن وجود احترام، حمایت، ارتباط و فرصت‌هایی برای رشدند. چنین فضای کاری محیطی غیرسمی است که شما هر روز با رضایت در آن حضور پیدا می‌کنید و می‌توانید از نظر شغلی و شخصی پیشرفت کنید و موفق شوید.
چرا محیط کار مثبت اهمیت دارد؟
محیط کار مثبت برای رضایت کارمندان و سلامت آنها مهم است. همچنین نقش مهمی در نوآوری، بهره‌وری و موفقیت کلی سازمان‌ها دارد. در ادامه، بعضی از مزایای محیط کار مثبت را مطرح کرده‌ایم.
۱. بهبود روحیه و رضایت شغلی
تصور کنید هر روز صبح با این اشتیاق بیدار می‌شوید که سر کار بروید. محیط کار مثبت چنین تأثیری بر افراد دارد. در چنین محیطی احساس می‌کنید به شما احترام می‌گذارند، کار شما معنابخش است و از ته دل خوشحالید که عضو یک تیم محسوب می‌شوید. چنین شرایطی روحیه شما را خیلی بهتر می‌کند. زمانی که رضایت شغلی داشته باشید، دیگر به آن به‌عنوان وظیفه‌ای که ملزم به انجامش هستید نگاه نمی‌کنید. بلکه شغلتان به بخشی لذت‌بخش و تأثیرگذار از زندگی شما تبدیل می‌شود.
۲. افزایش بهره‌وری
کارمندان راضی کارمندان بهره‌ورند. در محیط کار سالم و مثبت، شما احتمالا بیشتر احساس انگیزه و تمرکز و انرژی می‌کنید. چنین احساسی نه‌تنها برای خود شما، بلکه برای شرکت نیز خوب است. زمانی که در محیط کار سالمی قرار می‌گیرید، بیشتر احتمال دارد که بهترین عملکرد خود را نشان دهید، اهدافتان را به پایان برسانید و حتی فراتر از آن پیش بروید که نتیجه آن ارتقای شغلی است.
۳. ترویج همکاری
در محیط کار ایدئال، همه به‌راحتی ایده‌های خود را به اشتراک می‌گذارند، بازخورد می‌دهند و با یکدیگر همکاری می‌کنند. قرارگیری در چنین فضایی مانند این است که بخشی از یک ماشین روغن‌کاری‌شده باشید که در آن همه نقش خود را به‌درستی ایفا می‌کنند و به مشارکت یکدیگر احترام می‌گذارند. نتیجه چنین کار تیمی‌ای حصول نتایج فوق‌العاده است، نتایجی که هرگز با تنها کارکردن به دست نمی‌آیند.
۴. کمک به رشد
فعالیت در محیط کار مثبت فقط برای وضعیت فعلی شما خوب نیست، بلکه آینده شما را نیز رقم می‌زند. در چنین مکانی افراد به یادگیری و توسعه تشویق می‌شوند؛ خواه از طریق آموزش و مربیگری باشد و خواه از طریق چالش‌های روزانه، به‌سمت رشدکردن هدایت می‌شوند. کارکردن فقط به‌معنای بالارفتن از نردبان شغلی نیست (گرچه بدون تردید بخشی از آن محسوب می‌شود)، بلکه به‌عنوان فرد و کارمند نیز رشد می‌کنید.
۱۱ ویژگی محیط کار مثبت
۱. ارتباط صادقانه و شفاف
بنیاد محیط کار مثبت ارتباط صادقانه و شفاف افراد با یکدیگر است. به‌عبارت دیگر، کارمندان در جریان تغییرات شرکت و تصمیم‌ها قرار می‌گیرند و به‌راحتی می‌توانند هر چیزی را با مدیران خود در میان بگذارند. این نوع ارتباط سبب ایجاد اعتماد و رفع سریع‌تر و بهتر اختلاف‌ها می‌شود.
۲. ارزشمندبودن تعادل بین کار و زندگی
در محیط‌های کار سالم، این درک وجود دارد که کارمندان نیز زندگی شخصی دارند و احترام به زندگی شخصی افراد از طریق سیاست‌هایی مانند ساعات کاری انعطاف‌پذیر، امکان انجام کار در منزل و فرهنگی که مخالف ساعات کاری دائما طولانی است، نشان داده می‌شود. در چنین محیطی پذیرفته‌شده است که استراحت و داشتن اوقات شخصی برای بهره‌وری و سلامت روان مهم است.
۳. تحسین تلاش‌ها
تحسین تلاش کارمندان به‌شکل‌های گوناگون انجام می‌شود از قبیل پاداش مالی، تشویق در حضور سایر کارمندان، فرصت‌های پیشرفت شغلی یا حتی اقدامات کوچکی مانند فرستادن یادداشت تشکر. زمانی که کارمندان احساس کنند بابت تلاش‌هایشان تحسین می‌شوند، احساس ارزشمندی می‌کنند، انگیزه بیشتری خواهند داشت و به شرکت وفاداتر خواهند بود.
۴. روابط مثبت با همکاران
تعامل دوستانه و حمایت کارمندان از یکدیگر محیط کار را خوشایند و دوست‌داشتنی می‌کنند. چنین محیطی دوستانه است و در آن فعالیت‌های تیم‌سازی انجام می‌شوند و افراد مایل به شرکت در رویدادهای اجتماعی مشترک‌اند. در محیط کار مثبت، روابطی شکل می‌گیرند که فراتر از روابط شغلی‌اند.
۵. داشتن رهبران حامی
رهبران خوب فقط دستور نمی‌دهند، بلکه راهنمایی می‌کنند، الهام می‌بخشند و حمایت می‌کنند. این سبک رهبری به‌معنای راهنمایی مشخص، ارائه بازخورد سازنده و دردسترس‌بودن برای صحبت درباره نگرانی‌ها و ایده‌های کارمندان است. این رهبران همچنین فعالانه تلاش می‌کنند برای تمام اعضای تیم محیطی امن به وجود آورند که خود را در آن مهم بدانند.
۶. اهمیت‌دادن به سلامت کارمندان
شرکت‌هایی که سلامت کارمندان خود را در اولویت قرار می‌دهند، معمولا کارگاه‌های مهار استرس، برنامه‌های ورزشی و تست‌های پزشکی برگزار می‌کنند. آنها درک می‌کنند که سلامت کارمند تأثیر مستقیمی بر عملکرد شغلی و رضایت کلی او دارد.
۷. محیط کار امن و راحت
محیط کار امن تنها به‌معنای امنیت فیزیکی نیست، بلکه در آن اهمیت روانی نیز اهمیت دارد. کارمندان باید بدون ترس از عواقب منفی، برای ابراز افکار و احساسات خود احساس راحتی کنند. کارکردن در چنین محیطی نیز باید راحت باشد و ارگونومی در محیط کار اهمیت دارد تا سلامت جسمی کارمندان آسیب نبیند.
۸. تنوع و احساس تعلق
یکی از ویژگی‌های محیط کار مثبت استقبال از تفاوت‌هاست. در چنین فضای کاری سیاست‌هایی برای برابری افراد مختلف هنگام استخدام، ترفیق شغلی و تعیین حقوق در نظر گرفته شده است. در چنین محیطی تمام کارمندان احساس ارزشمندی و نیرومندی می‌کنند تا با تمام وجودشان و فارغ از سابقه خود، سر کار حاضر شوند.
۹. مشارکت اجتماعی و مسئولیت اجتماعی
شرکت‌هایی که پروژه‌های خدمات‌رسانی به جامعه یا پایداری زیست‌محیطی را پیش می‌برند، احساس غرور و انگیزه را در کارمندان خود پرورش می‌دهند و کارمندان احساس می‌کنند عضو سازمانی هستند که برای مسائلی فراتر از منفعت خود ارزش قائل می‌شود.
۱۰. عملیات شفاف
منظور شفاف صحبت‌کردن درباره سلامت، تغییرات و تصمیم‌های شرکت است. زمانی که کارمندان علت منطقی تصمیم‌گیری‌ها و جهت حرکت شرکت را درک کنند، اعتماد شکل می‌گیرد و همسو با اهداف سازمان عمل می‌کنند.
۱۱. ارزشمندبودن نظر کارمندان
زمانی که کارمندان احساس کنند ایده‌ها و پیشنهادهای آنها کاملا بررسی می‌شوند، بیشتر احساس می‌کنند که در موفقیت شرکت نقش دارند و نتیجه آن راه‌حل‌های مبتکرانه و پیشرفت فرایندهاست، چون مدیران به دیدگاه‌های مختلف توجه می‌کنند.
چطور قبل از شروع شغل خود محیط کار مثبت را شناسایی کنیم؟
اینکه محیط کار سالم را قبل از شروع به فعالیت در آن تشخیص دهید، چالش‌برانگیز است اما غیرممکن نیست. با توجه به نکات زیر می‌توانید اطلاعات کافی به دست آورید تا آگاهانه تصمیم بگیرید که محیط کار مدنظر با انتظارات شما همخوانی دارد یا نه.
در اینترنت درباره شرکت مدنظر تحقیق کنید. با سایت آن شرکت، حسابش در شبکه‌های اجتماعی و هرگونه اخبار درباره فعالیتش شروع کنید. دنبال اطلاعاتی درباره فرهنگ شرکت، ارزش‌ها و ابتکارات یا برنامه‌های مخصوص کارمندان آن بگردید.
از جلسه مصاحبه شغلی خود برای پرسیدن درباره فرهنگ شرکت و محیط کار استفاده کنید. پاسخ به سؤال‌هایی مانند «این شرکت چطور از تعادل بین کار و زندگی حمایت می‌کند؟» و «ممکن است اطلاعاتی درباره فعالیت‌های تیم‌سازی که این شرکت برگزار می‌کند، به من بدهید؟» مفیدند.
با کارمندان فعلی و سابق ارتباط برقرار کنید. اگر می‌توانید، با افرادی تماس بگیرید که در حال حاضر در آن شرکت کار می‌کنند یا کار می‌کرده‌اند. آنها می‌توانند اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار دهند که در منابع رسمی پیدا نمی‌کنید.
اگر فرصت بازدید از محیط کار را داشتید، به فضای آن دقت کنید. آیا کارمندان راضی و متعهد به نظر می‌رسند؟ چطور با یکدیگر تعامل می‌کنند؟ حس‌وحال کلی محیط کار اطلاعات زیادی به شما می‌دهد.
بررسی کنید آیا شرکت مدنظر جایزه‌ای دریافت کرده است، به‌خصوص جوایزی که مربوط به فضای کار یا فرهنگ آن باشد.
اقدامات شرکت در قبال مسئولیت اجتماعی را بررسی کنید. شرکتی که برای مسئولیت‌های اجتماعی و مشارکت اجتماعی ارزش قائل باشد، کارمندان خود را نیز ارزشمند می‌داند. تأکید بر این مسائل نشان می‌دهد که آن شرکت به مسائلی فراتر از سودآوری توجه می‌کند و محیط کار آینده شما سالم‌تر و کامل‌تر خواهد بود. بنابراین دنبال اطلاعاتی درباره برنامه‌ها مسئولیت اجتماعی یا پروژه‌های اجتماعی آنها بگردید.
تعهد آنها به تنوع نیروی کار را بررسی کنید. شرکت‌هایی که درباره ایجاد محیط کار مثبت جدی هستند، اغلب سیاست‌های آشکاری برای تنوع نیروی کار و دخیل‌کردن کارمندان خود در امور شرکت دارند. وبسایت آن شرکت را بررسی کنید یا درباره این مسائل در جلسه مصاحبه سؤال کنید.